Khẩn trương triển khai các giải pháp hoàn thuế GTGT
Báo cáo tại hội nghị, Vụ trưởng Vụ Kê khai và kế toán thuế thuế Lê Thị Duyên Hải cho biết, thời gian vừa qua, tình hình chính trị, kinh tế xã hội của thế giới diễn biến phức tạp đã làm ảnh hưởng khá sâu rộng, tiêu cực đến tình hình sản xuất, kinh doanh của các DN Việt Nam. Trong bối cảnh đó, Quốc hội, Chính phủ, Bộ Tài chính đã kịp thời có các chỉ đạo quyết liệt đẩy mạnh công tác giải quyết hoàn thuế GTGT, đảm bảo đúng quy định pháp luật, nhưng phải kiểm soát chặt chẽ phòng, chống gian lận hoàn thuế gây thất thoát NSNN. Để thực hiện 2 nhiệm vụ này, Tổng cục Thuế đã khẩn trương, thực hiện nhiều giải pháp đẩy mạnh công tác giải quyết hoàn thuế GTGT. Cụ thể, trong năm 2023, Tổng cục Thuế đã ban hành Quy trình hoàn thuế mới; ban hành bộ tiêu chí áp dụng quản lý rủi ro trong phân loại hồ sơ hoàn thuế và lựa chọn DN có dấu hiệu rủi ro để xây dựng kế hoạch kiểm tra, thanh tra sau hoàn thuế GTGT; khẩn trương nâng cấp, hoàn thiện các ứng dụng công nghệ thông tin đảm bảo tự động hóa trong khâu phân loại hồ sơ hoàn thuế, điện tử hóa các bước giải quyết hồ sơ hoàn thuế từ đó đẩy nhanh công tác giải quyết hồ sơ hoàn thuế cũng như kiểm soát chặt chẽ, ngăn ngừa rủi ro trong công tác quản lý hoàn thuế GTGT.
Tổng cục Thuế cũng ban hành nhiều văn bản chỉ đạo cơ quan thuế các cấp đẩy mạnh công tác hoàn thuế GTGT, tránh tình trạng chậm muộn hoàn thuế. Đồng thời, đảm bảo tăng cường công tác thanh kiểm tra sau hoàn thuế để kiểm soát chặt chẽ, phát hiện kịp thời các hành vi gian lận, trục lợi NSNN. Cũng trong năm 2023, Tổng cục Thuế đã thành lập nhiều đoàn công tác để nắm bắt vướng mắc trong chính sách thuế GTGT, chính sách quản lý thuế từ cơ quan thuế các cấp, các hiệp hội DN để có các giải pháp chỉ đạo phù hợp với tình hình thực tiễn. Cùng với đó, tổng hợp vướng mắc để báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét bổ sung, sửa đổi các chính sách thuế GTGT, quản lý thuế cũng như các pháp luật có liên quan để từ đó thực hiện tốt nhiệm vụ quản lý hoàn thuế.
Với sự quyết liệt, khẩn trương của cơ quan thuế các cấp, công tác quản lý hoàn thuế GTGT đã có chuyển biến tích cực. Tính đến hết tháng 11/2023, cơ quan thuế đã ban hành 16.851 quyết định tương ứng số thuế đã hoàn 128.488 tỷ đồng, bằng 80,3% số ước thực hiện đã báo cáo Chính phủ báo cáo Quốc hội (160.000 tỷ đồng). Trong đó, hoàn cho xuất khẩu là 15.250 quyết định với tổng số tiền được hoàn là 107.159 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 83,4% tổng số đã hoàn; hoàn cho dự án đầu tư là 845 quyết định với tổng số tiền được hoàn là 20.840 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 16,2% tổng số đã hoàn, bằng 149,5% so với cùng kỳ năm 2022; hoàn cho trường hợp khác là 756 quyết định với tổng số tiền được hoàn là 488 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 0,4% tổng số đã hoàn, bằng 118,6% so với cùng kỳ năm 2022. Các hồ sơ phân loại hoàn trước, kiểm sau là 12.215 hồ sơ (chiếm tỷ trọng 72,5% tổng hồ sơ đã hoàn), tương ứng số thuế đã hoàn là 72.612 tỷ đồng.
Vẫn còn vướng mắc trong thực tiễn
Mặc dù đã đạt được những kết quả ban đầu rất tích cực những theo phản ánh của Cục Thuế các địa phương, công tác hoàn thuế GTGT vẫn gặp phải không ít khó khăn.
Phó cục trưởng Cục Thuế TP HCM Thái Minh Giao cho biết, theo quy định, thời hạn để giải quyết hồ sơ kiểm tra trước, hoàn thuế sau là 40 ngày kể từ ngày nhận được đủ hồ sơ hoàn thuế của NNT. Đối với các hồ sơ kiểm tra trước hoàn phải thực hiện công tác xác minh hóa đơn, nguồn gốc của hàng hóa mua vào đến khâu cuối cùng làm căn cứ để xác định số thuế. Tuy nhiên trong quá trình xác minh đầu vào phát sinh vướng mắc đó là: tại thời điểm hoàn thuế, các DN cung cấp hàng hóa F1, F2, F3… ở trạng thái người nộp thuế hoạt động, công ty đề nghị hoàn thuế cung cấp đầy đủ hồ sơ, sổ sách, chứng từ chứng minh việc mua bán hợp pháp. Tuy nhiên, tại thời điểm thanh kiểm tra, khi xác minh theo quy định, DN đầu vào ở trạng thái không còn hoạt động tại địa chỉ kinh doanh. Đối với các hồ sơ hoàn thuế của các ngành hàng có rủi ro trong xuất khẩu (tinh bột sắn; mùn cưa, linh kiện điện tử, cao su…), việc xác minh DN thuộc trách nhiệm của cơ quan thuế quản lý NNT có liên quan. Do khâu mua bán và xuất khẩu cuối cùng thường không ở vùng nguyên liệu và phải chờ xác minh từ cơ quan thuế khác nên mất thời gian, khó đảm bảo thời gian hoàn thuế đúng quy định. Ngoài ra, một số trường hợp Cục Thuế phải dừng hoàn trong trường hợp: cơ quan thuế qua công tác thanh tra, kiểm tra phát hiện NNT có dấu hiệu vi phạm pháp luật và đã chuyển hồ sơ cho cơ quan công an điều tra hoặc bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu giữ sổ sách kế toán, hóa đơn chứng từ liên quan đến số thuế đề nghị hoàn.
Còn theo Cục trưởng Cục Thuế Bà Rịa Vũng Tàu Đoàn Minh Dũng, do cơ quan thuế chưa có chức năng điều tra chống gian lận thuế, nên việc thu thập thông tin tài liệu, để làm rõ bản chất giao dịch giữa các DN gặp nhiều khó khăn, dẫn đến rủi ro trong giải quyết hoàn thuế. Việc xác minh hóa đơn và chờ kết quả xác minh từ các đơn vị khác gửi về còn rất chậm. Trong quá trình thanh tra, kiểm tra thuế có phát sinh nhiều vướng mắc về chính sách, phải xin ý kiến ở nhiều đơn vị có liên quan, nên không đảm bảo được thời gian theo yêu cầu. Việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế GTGT đối với trường hợp xuất khẩu gặp khó khăn do trong quá trình tra cứu tờ khai hải quan số lượng tờ khai nhiều, trong khi hệ thống chỉ cho tra cứu theo từng tờ khai, nên cán bộ xử lý mất nhiều thời gian để rà soát bảng kê danh sách tờ khai đã thông quan.
Chia sẻ về những vướng mắc tại địa phương, đại diện Cục Thuế Hải Phòng cũng cho biết, đối với những DN kinh doanh thương mại, đặc biệt là hàng hóa có nguồn gốc từ phế liệu, hàng nông sản… là những mặt hàng rủi ro, thường được mua bán qua nhiều khâu trung gian, bán hàng theo hình thức giao cho bên thứ ba không qua kho. Vì thế, công tác xác minh nguồn gốc, chu trình luân chuyển hàng hóa gặp nhiều khó khăn; kết quả trả lời xác minh chưa cụ thể, chưa xác định được nguồn gốc hợp pháp của hàng hóa xuất khẩu để làm căn cứ chắc chắn cho việc hoàn thuế.
Sau khi lắng nghe ý kiến của các cục thuế, lãnh đạo Tổng cục Thuế và đại diện các Vụ Chính sách, Kê khai và kế toán thuế, Vụ Pháp chế, Ban Quản lý rủi ro cũng đã giải đáp những vướng mắc ngay tại hội nghị.
Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế Mai Sơn đã biểu dương những nỗ lực của các cục thuế trong việc quyết liệt triển khai các giải pháp đẩy nhanh tiến độ hoàn thuế GTGT. Đồng thời nhấn mạnh, chỉ còn chưa đầy 1 tháng nữa là kết thúc năm, trong khi số lượng hồ sơ hoàn thuế còn tồn đọng tại một số cục thuế còn khá lớn. Để giải quyết dứt điểm tình trạng này, Phó Tổng cục trưởng Mai Sơn yêu cầu, các cục thuế cần nâng cao tính chủ động trong công việc giải quyết hồ sơ hoàn thuế; rà soát báo cáo với Tổng cục Thuế các hồ sơ còn vướng mắc đang tồn đọng tại các cục thuế. Các đồng chí cục trưởng cục thuế cần bám sát Công điện 07/CĐ-TCT và các văn bản chỉ đạo của Tổng cục Thuế, giao nhiệm vụ cụ thể cho từng đơn vị, từng cán bộ quản lý, giúp giảm số hồ sơ, cũng như số tiền còn treo chưa hoàn được và báo kịp thời những vướng mắc phát sinh. Cơ quan thuế các cấp cần tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền phối hợp với các hiệp hội DN, ngành hàng để giải quyết ngay những “điểm nóng” về công tác hoàn thuế GTGT. Đối với các hồ sơ không đủ điều kiện hoàn, cần có thông báo cụ thể để DN được biết. Qua đó nâng cao hiệu lực hiệu quả công tác quản lý đối với công tác hoàn thuế GTGT, đồng thời góp phần tháo gỡ kịp thời khó khăn cho DN./.
(Nguồn: https://thuenhanuoc.vn/tapchi/chuyen-muc/thoi-su/tin-hot/77372b3a-3c84-4898-8fe9-6ac7bf8bccc6)
